Aanpassingen met betrekking tot de wet digitale toegankelijkheid

Per 23 september 2020 wordt er verwacht dat websites en mobiele apps van Nederlandse overheidsinstanties een toegankelijkheidsverklaring hebben. Hiermee kan worden aangetoond in hoeverre de website of app voldoet aan de toegankelijkheidseisen zoals gesteld in de Algemene Maatregel van Bestuur ‘Besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid'. Deze Algemene Maatregel van Bestuur is een voorloper op de wet Digitale Overheid.

Hierbij dient te worden opgemerkt dat DE REE alleen aanpassingen maakt aan de technische ondersteuning van MAIS-(M)DWS. Een groot deel van de aanpassingen zit in de techniek en zal gebruikt worden door allerlei hulpsoftware. In de praktijk zult u hier op uw website niets van merken. 

Wat hebben wij al gedaan?

Responsiveness

Een website responsive maken betekent dat de website op allerlei apparaten een functionele website oplevert: of het nu in de browser op een groot pc-scherm, op uw tablet of op uw smartphone is. 
MAIS-(M)DWS is schaalbaar, maar is dat altijd binnen uw website, binnen het kader wat beschikbaar is gesteld. Is uw website niet responsive, dan zal MAIS-(M)DWS ook niet mee-schalen. 

NB: de weergave van een klassieke inventaris, met zijn vele hiërarchische lagen laat zich niet prettig presenteren in een smaller geschaalde weergave. Hierover meer in het volgende deel ‘wat gaan we nog doen?’

Afbeeldingen voorzien van Alt Tags

Alt Tags worden toegevoegd aan afbeeldingen en iconen ten behoeve van hulpsoftware voor bijvoorbeeld blinden en slechtzienden. Wanneer over een afbeelding genavigeerd wordt (met muis of toetsenbord)  wordt er een tekst opgelezen om de afbeelding te beschrijven. Indien er geen Alt Tag is, wordt de bestandsnaam opgelezen. 

DE REE heeft voor de door ons gebruikte iconen en afbeeldingen een Alt Tag ingericht. Voor uw eigen afbeeldingen faciliteren wij dat de zogenoemde ‘na’ (titel) als Alt Tag ingevuld wordt. Het is dus aan u om te zorgen dat alle beschrijvingen voorzien zijn van een relevante titel. Indien er geen titel is, wordt de Alt Tag als leeg gevuld; hiermee voorkomt u dat de bestandsnaam opgenoemd wordt.

De Alt Tags zijn op moment van schrijven nog niet live, maar zullen tezamen met andere wijzigingen gepubliceerd worden.

Gebruik van iconen en tekst

Wanneer een functie of handeling aangeduid wordt dient dit zowel in de iconen als de tekst beschikbaar te zijn. Deze aanpassing is door DE REE begin 2020 toegepast. 

Zo hebben wij het menu met de functies voor delen, aanvragen e.d. vernieuwd. In plaats van alle iconen in beeld, zijn deze nu onder een hamburgermenu geplaatst.  De iconen zijn vernieuwd en ook is er nu een combinatie van beeld en tekst. 

De kleur van de iconen en het lettertype van de tekst zijn aan te passen in de huisstijl van uw website. U waarborgt hiermee zelf het contrast en de leesbaarheid.  De iconen worden met de komende release ook voorzien van een Alt Tag, zoals in het voorgaande kopje beschreven.

Ondertiteling bij nieuw te publiceren film- en audiomateriaal

Van nieuw te publiceren film- en audiomateriaal wordt verwacht dat er ondertiteling beschikbaar wordt gesteld, of, wanneer dit niet het geval is, wordt gemeld dat dit niet beschikbaar is. Voor reeds gepubliceerd materiaal is dit geen vereiste. Wel dient u in dat geval een relevante tekstuele beschrijving te hebben. 
De viewer in MAIS-(M)DWS is al geschikt om ondertiteling af te spelen. In plaats van ondertiteling kunt u ook een inhoudelijke beschrijving toevoegen of verbeteren. Een voorbeeld hiervan is het opdelen van een film- of audio-opname in fragmenten. Per fragment kunt u een beschrijving geven. Deze mogelijkheid is al langere tijd beschikbaar.

Welke aanpassingen gaan wij nog doen?

Presentatie archieftoegangen

De presentatie van klassieke archieftoegangen, met haar hiërarchische lagen, laat te wensen over in een smaller geschaalde weergave. In overleg met de Werkgroep MAIS-(M)DWS wil DE REE archiefsystemen in de toekomst de weergave verbeteren. 

Toetsenbordbediening

Websites moeten voorzien in toetsenbordbediening. Dat wil zeggen dat commando’s zowel vanuit de muis, als ook vanuit het toetsenbord aangestuurd moeten kunnen worden. De commando’s waar toetsenborden gebruik van maken, werken ook voor bediening van bijvoorbeeld een joystick. 
Met de muis zijn de navigatiemogelijkheden groter dan met het toetsenbord. Binnen de toetsenbordbediening is de volgorde en mogelijkheden waarnaartoe genavigeerd kan worden een aandachtspunt, deze moet logisch en zinvol zijn. 

Het gebruik van tabellen voor opmaak minimaliseren

Voor hulpsoftware is het lastig om tabellen uit te lezen en een relatie te leggen tussen cellen. Daarnaast schalen tabellen moeilijk op smartphones en tablets. Dat is de reden dat het Besluit, Digitale Toegankelijkheid Overheid, het afraadt om tabellen te gebruiken voor de opmaak van de website. Het is echter geen harde eis. Het gebruik van tabellen voor de opmaak is een verouderde manier van websites bouwen. 
Het betreft hier overigens niet tabellen waarvan de bron bedoeld is als een tabel en waarbij de koppen een logisch verband hebben met de rijen eronder. Zoals bijvoorbeeld de tabelweergave die gebruikt wordt voor de zoekingangen op Personen en Locaties. 
De tabellen voor opmaak, waar het Besluit aan refereert, kunt u vergelijken met het gebruik van een tabel in Word, waarbij u bijvoorbeeld een stuk tekst naast een afbeelding, of stukken tekst met een andere uitlijning naast elkaar, wilt plaatsen. 
Wanneer u dit in een tabel te plakt,  verspringt en verplaatst de tabel in z’n geheel wanneer u iets wijzigt of toevoegt buiten de tabel, de opmaak binnen de tabel blijft intact.
Het streven is om deze problemen tegelijkertijd aan te pakken. 

Wat kunt u zelf doen?

De aanpassingen van DE REE betreffen technische aanpassingen en zijn veelal bedoeld voor hulpsoftware. U bent zelf, als archiefdienst, verantwoordelijk voor de inhoud van uw gepubliceerde archief én voor de website waar MAIS-(M)DWS een onderdeel van is. 

Wij willen u bij deze graag wat tips meegeven zodat u zelf kunt beoordelen of uw website en MAIS-(M)DWS voor u voldoen. 

Content

• Wees bewust van een duidelijke uitleg van uw archiefbeschrijvingen. Denk hierbij vooral aan tekstalternatieven bij afbeeldingen, bewegend beeld en audio. 
• Vul de Alt Tags bij afbeeldingen en voorzie uw beschrijvingen van een relevante titel. 
• Verrijk uw film- en audio-beschrijvingen door fragmenten te onderscheiden en te beschrijven.
  
  

Zoekingangen

• Voeg hulpteksten toe, denk bijvoorbeeld aan een algemene uitleg van wat er te vinden is in de betreffende zoekingang, of voeg een hulptekst toe bij zoekvelden. 
• Kijk eens naar alle filters bij uw zoekingangen: zijn deze duidelijk, is de inhoud begrijpelijk?
  
  

Opmaak

• MAIS-(M)DWS wordt in opmaak aangepast aan uw website. Is er een goed contrast in de gebruikte kleuren, duidelijke lettertypes en algehele opmaak?
• Er zijn verschillende websites waar u kunt controleren of het contrast van de kleuren sterk genoeg is. Kijkt u bijvoorbeeld eens op deze website.
  
  

De website Archieven.nl

DE REE archiefsystemen is geen Nederlands overheidsinstantie. De website archieven.nl hoeft daarom niet te voldoen aan het Besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid. 
Maar, de aanpassingen die gemaakt zijn en nog gemaakt worden op MAIS-(M)DWS zullen uiteraard ook doorwerken op archieven.nl.

Vragen:

Wilt u naar aanleiding van deze tips nog graag wat aanpassingen gedaan hebben aan bijvoorbeeld uw zoekingangen? Neem contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.