Devotie- of votieftegels van de Kapel in ’t Zand te Roermond

Devotie- of votieftegels in de processiegang

De processiegang is gelegen tussen de kerk en het voormalige klooster van de paters Redemptoristen. De wanden van deze gang zijn bijna volledig betegeld met bruingele votieftegels. De oudste tegels dateren van 1927. In dat jaar hebben de paters Redemptoristen besloten om uniformiteit aan te brengen in de vorm van votiefgeschenken. Voor 1927 hingen er in de processiegang en in de kerk rond 1500 ex voto’s.

Dankbetuigingen en smeekbeden

De tegels bevatten vele verschillende soorten dankbetuigingen en smeekbeden, zoals het welslagen van een examen, zegen over ons huisgezin, een voorspoedige geboorte, een gelukkig huwelijk, genezing van een ziekte, het verkrijgen van een gunst, enz. De oudste tegels bevinden zich vlak bij het Mariakapelletje. Hierin staat het Mariabeeld van Onze Lieve Vrouw in ’t Zand.

Bijzondere tegeltableaus

Er zijn in de gang ook hele bijzondere tegeltableaus te vinden zoals een tableau voorstellend een Sinti-bedevaart. Het laat een woonwagen zien op een brug over een riviertje.
Nog elk jaar is er in de zomer is een Sinti-bedevaart en komen de Sinti’s naar de Kapel in het Zand in Roermond.
Ook is er een tableau waarop een herder met zijn kudde schapen is te zien bij een put. Dit herinnert aan de legende dat rond 1435 een Poolse herder zijn kudde schapen liet drinken bij een waterput. Toen hij de emmer met water ophaalde bevond zich in de emmer een miraculeus Mariabeeldje. Op de plek van de waterput heeft men een kapelletje gebouwd. In de loop van de tijd is hier een bedevaartspraktijk ontstaan. Het kapelletje is herhaaldelijk vervangen door een grotere kapel en later door een kerk. Vooral in de 19e en 20e eeuw is er sprake van een groeiende bedevaartpraktijk.

Bedevaart

Nog altijd komen er vele mensen, vooral in het bedevaartseizoen van mei tot en oktober naar de Kapel in het Zand. Vele mensen die deze plek bezoeken vragen zich af waar in de processiegang het tegeltje hangt dat  meestal een familielid in het verleden heeft laten plaatsen. Daarom ben ik begonnen met het digitaliseren van de vele tegeltjes. Inmiddels zijn er 3500 tegeltjes in kaart gebracht. In samenwerking met het archief in Roermond wordt alles online gezet opdat iedereen kan zoeken in deze bijzondere collectie. De afzonderlijke tegels worden beschreven op archieven.nl. Bij Gemeentearchief Roermond kunt u hier de devotietegels doorzoeken.

Chiel Hommelberg
Vrijwilliger bij de Kapel in het Zand in Roermond